* یکی از فضاپیماهای ناسا که در سال ۲۰۰۴ برای بررسی سیاره ی تیر (عطارد)راهی فضا شده بود، پس از یافته های علمی باورنکردنی و نوآوری های فن آوری بسیار، اکنون در پی پایان یافتن سوختش دارد سطح این سیاره برخورد می کند.
* برخورد و مرگ سرافرازانه ی این فضاپیما به احتمال بسیار روز ۳۰ آوریل رخ خواهد داد.
فضاپیمای مسنجر ناسا (MESSENGER) که نامش کوتاه شده ی "سطح، محیط فضایی، زمین‌شیمی، و دامنه ی تیر"است با سرعتی بیش از ۳.۹۱ کیلومتر بر ثانیه در سمتی از سیاره که رو به زمین نیست به سطح کوبیده خواهد شد. از همین رو مهندسان نخواهند توانست جایگاه دقیق این برخورد را همزمان ببینند.
 |
| فضاپیمای مسنجر ناسا (MESSENGER) تا پیش از جایگیری در مدار تیر در ۱۸ مارس ۲۰۱۱، بیش از شش سال و نیم در راه بود. اکنون سوخت آن به پایان رسیده و در روز ۳۰ آوریل ۲۰۱۵ به سطح سیاره برخورد خواهد کرد. تصویر بزرگ تر |
روز سه شنبه، گردانندگان ماموریت مسنجر در اتاق کنترل آن در آزمایشگاه فیزیک کاربردی دانشگاه جانز هاپکینز (APL) در لورل مریلند، چهارمین پیرایش مداری از رشته مانورهای پیرایش (تصحیح) مدار را انجام دادند تا برخورد این فضاپیما به سطح تیر را به تاخیر بیندازند. واپسین مانور قرار است روز جمعه، ۲۴ آوریل انجام شود.
دنیل اوشانیسی، مهندس موتور فضاپیما در APL می گوید: «این مانور پایانی تقریبا همه ی ته مانده ی گاز هلیومفضاپیما را مصرف خواهد کرد از همین رو ما در پی آن، سرانجام پایان یافتن سوخت فضاپیما را اعلام خواهیم نمود. با رسیدن به این نقطه، فضاپیما دیگر توان چیره شدن بر فشارِ رو به پایینی که از گرانش خورشید بر آن وارد می شود را نخواهد داشت.»
اگرچه تیر یکی از نزدیک ترین همسایه های سیاره ای زمین است ولی تا پیش از ماموریت مسنجر آگاهی اندکی از آن داشتیم.
جان گرانسفلد، مدیر دستیار هیات مدیره ی ماموریت های علمی ناسا در ستاد ناسا در واشنگتن می گوید: «ما اکنون برای نخستین بار در تاریخ آگاهی هایی واقعی درباره ی سیاره ی تیر داریم که نشان می دهد این سیاره به عنوان بخشی از سامانه ی گونه‌گون خورشیدی ما، یک دنیای شگفت انگیز است. ما با پایان یافتن ماموریت مسنجر، یاد این فضاپیما را به عنوان چیزی بیش از یک فضاپیمای پیروزمند گرامی خواهیم داشت. اکنون زمان آغاز یک راه درازتر برای بررسی داده هاییست که همه ی رازهای علمی سیاره ی تیر را فاش خواهد کرد.»
فضاپیمای مسنجر پیش از آن که در ۱۸ مارس ۲۰۱۱ وارد مدار سیاره ی تیر شود، بیش از شش سال و نیم در راه بود. ماموریت آغازین آن گردش به دور سیاره و گردآوری داده به مدت یک سال بود. سلامت دستگاه های فضاپیما، سوخت باقیمانده، و پرسش های تازه ای که در پی یافته های آغازین پیش آمده بود باعث شد ماموریت آن دو بار دیگر تمدید شود و در نتیجه فضاپیما تا حدود چهار سال کارش را ادامه دهد و به یافته های علمی بیشتری دست یابد.
یکی از یافته های مهم آن در سال ۲۰۱۲، به پنداشت هایی درین باره دامن زد که سیاره ی تیر دارای مقدار فراوانی آب یخ زده و دیگر مواد گریزا (فرّار) در دهانه های قطبیِ همیشه سایه‌گیرش است. [خبرش را اینجا خواندید: * خبر رسمی! آب یخزده روی سیاره تیر پیدا شد]
داده ها نشان می داد که یخ موجود در مناطق قطبی تیر، اگر در پهنه ای به اندازه ی واشنگتن پخش شده باشد، کلفتی‌اش بیش از دو مایل خواهد بود. دانشمندان برای نخستین بار آشکارا فصلی از داستانی را می دیدند که می گفت سیاره های درونی -از جمله زمین خودمان- چگونه آب و دیگر اجزای شیمیایی سازنده ی زندگی را به دست آوردند.
یک لایه ی تیره که بیشتر ته‌نشست های آب یخ زده ی تیر را می پوشاند از این نظریه پشتیبانی می کرد که ساختارهای آلی، و همچنین آب، از بیرون از سامانه ی خورشیدی به سیاره های درونی آورده شده و شاید به سنتزهای شیمیایی زیستی، و در نتیجه زندگی در زمین انجامیده باشد.
شان سالومون، سربازرس ماموریت مسنجر و مدیر رصدخانه ی زمین لمونت-دوهرتیدانشگاه کلمبیادر پالیسادس نیویورک می گوید: «آبی که اکنون به گونه ی یخ در کف دهانه های برخوردیِ همیشه در سایه ی قطب های تیر ذخیره شده به احتمال بسیار توسط دنباله دارهاو سیارک هایسرشار از مواد گریزایی که به سیاره های درونی برخورد می کردند به آنجا برده شده. همچنین احتمال بسیار هست که مواد تیره ی آلی نیز ره‌آورد همان برخوردها باشد.»
ماموریت مسنجر افزون بر یافته هایش، نوآوری های فن آوری بسیاری نیز برایش انجام شد، از جمله ساختن یک سایبان سرامیکی به شدت بازتابنده و پایدار در برابر گرما که دستگاه ها و سامانه ی الکترونیکی فضاپیما را می پوشاند و آن ها را در برابر پرتوهای مستقیم خورشید نگاهبانی می کرد. به دلیل نزدیکی تیر به خورشید، این سایبان نقشی حیاتی در پیروزی ماموریت داشت. فن آوری آن آگاهی ها برای طراحی ماموریت های آینده در سیاره های درونی سامانه ی خورشیدی را افزایش خواهد داد.
هلن وینترز، مدیر پروژه ی ماموریت در APL نیز می گوید: «سمت جلوی این سایبان به طور معمول دماهایی بیش از ۳۰۰ درجه ی سانتیگراد را تحمل می کرد در حالی که بیشتر بخش های فضاپیما که در سایه ی آن بودند، در دمای نزدیک به دمای اتاق (۲۰ درجه ی سانتیگراد) کار می کردند. این فن آوری که برای نگاهبانی از دستگاه های فضاپیما طراحی شده بود نقشی کلیدی در پیروزی فضاپیما به هنگام ماموریت های آغازین و تمدید شده اش داشت.»
در همین زمینه: * ماه گرفتگی ۸ اکتبر از فاصله ۱۰۶ میلیون کیلومتری!
و: * دو روز دیگر فضاپیماهای دوقلوی ناسا به ماه خواهند خورد& واپسین صحنه هایی که فضاپیماهای دوقلوی ناسا دیدند
در همین زمینه: * ماه گرفتگی ۸ اکتبر از فاصله ۱۰۶ میلیون کیلومتری!
و: * دو روز دیگر فضاپیماهای دوقلوی ناسا به ماه خواهند خورد& واپسین صحنه هایی که فضاپیماهای دوقلوی ناسا دیدند
واژه نامه:
NASA - Mercury - planet - propellant - MErcury Surface, Space ENvironment, GEochemistry, and Ranging - MESSENGER - Earth - Johns Hopkins University - Applied Physics Laboratory - APL - orbit correction maneuver - helium - Daniel O’Shaughnessy - sun - gravity - solar system - John Grunsfeld - Science Mission Directorate - NASA Headquarters - volatile - polar crater - Washington - inner planet - organic compound - prebiotic - chemical synthesis - life - comet - asteroid - Sean Solomon - Columbia University - Lamont-Doherty Earth Observatory - ceramic - sunshade - Helene Winters -
منبع: NASA
برگردان: یک ستاره در هفت آسمان
