* اخترشناسان یک سیارهی فراخورشیدی"ابَر-زمین"یافتهاند که شاید بتواند پذیرای زندگی از گونهای که میشناسیم باشد.
![]() |
برداشت هنری از گلیز ۳۵۷ دی (جیجی ۳۵۷ دی) و نمایی که میتواند داشته باشد. این تصویر در اندازهی بزرگتر |
یک گروه از اخترشناسان این فراسیاره را اوایل امسال به کمک ماهوارهی پیمایش اجرام گذرای ناسا (تس)، در صورت فلکی مار باریکو به فاصلهی ۳۱ سال نوری زمین یافتند. (یک سال نوری فاصلهایست که نور در یک سال میپیماید و همارز حدود ۱۰ تریلیون کیلومتر است.)
این فراسیاره که "گلیز۳۵۷ دی" (جیجی ۳۵۷ دی) نامیده شده، حدود دو برابر بزرگتر از زمین و شش برابر پرجرمتر از آنست. این سیاره در لبهی بیرونی "منطقهی زیستپذیرِ"ستارهاش است و به باور دانشمندان میتواند آب روی سطحش داشته باشد.
دایانا کوساکوفسکی، پژوهشگر بنیاد ماکس پلانک برای اخترشناسیدر هایدلبرگ آلمانو از نویسندگان این پژوهش میگوید: «اگر این سیاره هوای (جو) انبوهی داشته باشد، چیزی که بررسیهای آینده آن را روشن خواهد کرد، این هوا میتواند گرمای کافی را در خود به دام بیندازد تا سیاره را گرم کند و امکان وجود آب مایع روی سطح آن را فراهم سازد.»
این سیارهی احتمالا زیستپذیر و دو همسایهاش به گرد یک ستارهی کوتوله به نام گلیز ۳۵۷یا جیجی ۳۵۷ با جرمی حدود یک سوم جرم خورشید و ۴۰ درصد خنکتر از آن یافته شدند. تس نشان داد که نور این ستارهی کوچک هر ۳.۹ روز یک بار کمی کاهش مییابد- سرنخی از یک فراسیاره که از میان ما و قرص ستاره میگذرد.
این سیارهی "گلیز ۳۵۷ بی"بود، یک "زمین داغ"که فاصلهاش از ستارهی میزبان ۱۱ بار کمتر از فاصلهی تیرتا خورشید است و دمای سطحش میتواند به حدود ۲۵۴ درجهی سانتیگراد (۴۹۰ درجهی فارنهایت) برسد.
![]() |
برداشت هنری از سامانهی گلیز ۳۵۷ (جیجی ۳۵۷). بخش آبیرنگ، منطقهی زیستپذیر پیرامون این ستاره را نشان میدهد. چنان که میبینید، گلیز ۳۵۷ دی نزدیک لبهی بیرونی این کمربند است. این تصویر در اندازهی بزرگتر |
ولی چیزی نگذشت که همسایهی احتمالا زیستپذیرِ گلیز ۳۵۷ بی نگاهها را ربود. رصدهای بیشتر نشان داد که گلیز ۳۵۷ دی هر ۵۵.۷ روز یک بار به گرد ستاره میچرخد و فاصلهاش از آن حدود یک پنجم فاصلهی زمین-خورشید است، و بر پایهی بیانیهی دانشگاه کرنل، میتواند شرایطی همسان با زمین داشته باشد.
جک مدن، یکی از نویسندگان این پژوهش از دانشگاه کرنل میگوید: «ما نخستین مدلهایمان از چیزی که این سیاره میتواند باشد را ساختهایم. صرف دانستن این که آب مایع میتواند روی سطح آن وجود داشته باشد انگیزهای برای دانشمندان خواهد شد تا به جستجوی راههایی برای ردیابی نشانههای زندگی روی آن بپردازند.»
دیگر سیارهی این سامانه، "گلیز ۳۵۷ سی"دستکم ۳.۴ برابر پرجرمتر از زمین است و هر ۹.۱ روز یک بار ستاره را دور میزند. به گفتهی ناسا، دمای سطح گلیز ۳۵۷ سی به حدود ۱۲۷ درجهی سانتیگراد میرسد.
این پژوهشگران امیدوارند به زودی بتوانند با تلسکوپهای آینده نشانههای زندگی روی فراسیارهها را ببینند.
گزارش این پژوهشگران در شماره ی ۳۱ ژوییهی نشریهی آسترونومی اند آستروفیزیکز منتشر شدهاست.
--------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
واژه نامه:
super-Earth - exoplanet - planet - NASA - Transiting Exoplanet Survey Satellite - TESS - constellation Hydra - Earth - light-year - GJ 357 d - Earth - habitable zone - Diana Kossakowski - Max Planck Institute for Astronomy - Heidelberg - Germany - dwarf star - hot Earth - Mercury - Cornell University - Jack Madden - Astronomy and Astrophysics
منبع: Space.com
برگردان: یک ستاره در هفت آسمان