* ستاره شناسان چیزی را یافته اند که به نظر می رسد یکی از کهن ترین ستارگان شناخته شده در جهانی هستی است.
به گفته یدانشمندان دانشگاه ملی استرالیا، زمان چندانی از مهبانگ در ۱۳.۸ میلیارد سال پیش نگذشته بوده که این ستاره ی باستانی شکل گرفته. این ستاره که به نام SMSS J031300.362670839.3 خوانده شده، در فاصله ی ۶۰۰۰ سال نوری از زمین جای دارد و خود از پس مانده های یک ستاره ی آغازین که ۶۰ بار از خورشید ما سنگین تر بوده پدید آمده است.
 |
به باور دانشمندان، این می تواند کهن ترین ستاره در کیهانِ شناخته شده باشد. این ستاره حدود ۶۰۰۰ سال نوری از زمین فاصله دارد. |
استفان کلر، دانشمند ارشد در دانشکده ی پژوهش اخترشناسی و اخترفیزیک ANU در این باره گفت: «این نخستین بارست که ما توانسته ایم روشن و بی پرده بگوییم ردپای شیمیایی یک ستاره ی آغازین را یافته ایم. این یکی از نخستین گام ها در شناخت نخستین ستارگان است. کمکی که این ستاره ی کهن به ما کرده اینست که می توانیم اثر انگشت آن ستارگان آغازین را ثبت نماییم.»
به گفته ی آنا فربل، اخترشناسی از MIT که در این پژوهش شرکت داشت، دانشمندان فکر می کنند که سن ستاره ی SMSS J031300.362670839.3 می تواند به ۱۳ میلیارد سال برسد، هر چند که سن دقیقش را نمی دانند.
کلر و گروهش دریافتند که این ستاره عملا ساختار شیمیایی نامنتظره ای دارد. اخترشناسان می پنداشتند که ستارگان آغازین - مانند همان ستاره ای که SMSS J031300.362670839.3 از پسمانده اش ساخته شده- طی انفجارهای سهمگین ابرنواختری که مقادیر فراوانی آهندر فضا پخش می کردند از بین می رفتند.
ولی به گفته ی مقام های ANU، رصدهای تازه نشان داده که ترکیب ساختاری SMSS J031300.362670839.3 دارای هیچ آلودگی آهنی نیست. در عوض این ستاره عمدتا دارای عنصرهای سبک تری مانند کربناست.
کلر می گوید: «این نشان می دهد که انفجار ابرنواختریِ آن ستاره ی آغازین به گونه ی شگفت آوری کم انرژی بوده. انرژی انفجار برای از هم پاشاندن ستاره ی آغازین بسنده می کرده، ولی همه ی عنصرهای سنگین مانند آهن، توسط سیاهچاله ای که در قلب انفجار پدید آمد فرو کشیده شده.»
 |
| دکتر استفان کلر در کنار تلسکوپ SkyMapper. تصویر بزرگ تر |
چنان چه آنا فربل در ایمیلی به اسپیس دات کام گفت، عمر دراز این ستاره که در کهکشان خودمانست به دلیل داشتن جرم کم آنست.
کلر و گروهش SMSS J031300.362670839.3 را با بهره از تلسکوپ اسکای مَپر (SkyMapper) در ANU یافتند. SkyMapper در رصدخانه ی سایدینگ اسپرینگاسترالیاجای دارد و آسمان را برای تهیه ی نخستین نقشه ی دیجیتالی آسمان در نیمکره ی جنوبی می کاود. این دانشمندان رصدهای خود را به کمک تلسکوپ ماژلان در شیلی تایید کردند.
واژه نامه:
واژه نامه:
star - Big Bang - Australian National University - SMSS J031300.362670839.3 - Earth - fingerprint - Stefan Keller - ANU - Anna Frebel - MIT - supernova - iron - carbon - element - black hole - sun - hydrogen - helium - asteroid - Milky Way - SkyMapper - Siding Spring Observatory - Southern Hemisphere - Magellan telescope - Nature
منبع: SPACE.com
برگردان: یک ستاره در هفت آسمان