دهانه‌ای بزرگ روی سطح یک ماه کوچک

دهانه‌ی استیکنی، بزرگ‌ترین دهانه‌ روی سطح فوبوس، ماه سیاره‌ی بهرام است که نامش را از کلوئه آنجلین استیکنیهال، ریاضیدان و همسرستاره‌شناس، آساف هال گرفته. آساف هال در سال ۱۸۷۷ هر دو ماه (قمر) سیاره‌ی سرخرا کشف کرد.

گودال استیکنی با پهنای بیش از ۹ کیلومتر، تقریبا به اندازه‌ی نصف قطر خود فوبوس را دارد و آن قدر بزرگ است که احتمالا برخوردی که آن را پدید آورده بوده، نزدیک بوده این ماه کوچک را تکه تکه کند.

این تصویر خیره‌کننده با رنگ‌های بهبودیافتهکه استیکنی و بخش‌های پیرامونش را نشان می‌دهد، در ماه مارس سال ۲۰۰۸ و توسط دوربین هایرایز (HiRISE) که بر روی فضاپیمای مدارگرد شناسایی بهرام نصب شده به ثبت رسیده است. در آن هنگام، این فضاپیما داشت گذر از فاصله‌ی حدود شش هزار کیلومتری فوبوسمی‌گذشت.

با این که گرانش سطحی فوبوسِ سیارک-مانندکمتر از ۱/۱۰۰۰ گرانش زمین است، ولی رگه‌های رویش نشان می‌دهند که با گذشت زمان، مواد سست و آزاد از روی دیواره‌های گودال به درون آن لغزیده‌اند.

مناطق آبی روشن نزدیک لبه‌ی گودال می‌تواند نشانگر سطحی باشد که به تازگی خاک از رویش کنار رفته.

شیارهای رازگونه‌ایهم روی سطح فوبوس دیده می‌شود که دلیل پیدایش آنها نامعلوم است ولی امکان دارد به همان برخوردیکه این دهانه را پدید آورد ربط داشته باشند.

--------------------------------------------

واژه‌نامه:

منبع: apod.nasa