تپه های شنی تیتان توسط بادهایی بسیار سریع پدید آمده اند

به گفته ی پژوهشگران این جهتگیری وارونه ی تپه ها به هنگام دو وارونگی کمیاب که در مدت یک سال کیوانی ( هم ارز ۳۰ سال زمین) در جهت بادهای سیاره رخ می دهد ایجاد می شود. تنها در این دو زمان است که بادهایی به اندازه ی کافی نیرومند که بتوانند چنین تپه هایی پدید آورند بر تیتان می وزد [و چون جهت این بادها خلاف جهت بادهای معمول تیتان است، تپه های شنی هم جهتی وارونه می یابند- م].

پژوهشگران برای شبیه سازی چیزی که در سطح تیتان رخ می دهد یکی از تونل های بادقدیمی ناسا را به کار بردند تا تاثیر باد بر روی دانه های شن و ماسه را ببینند. (آنان درست نمی دانند چه نوع شن و ماسه ای روی تیتان هست، از همین رو ۲۳ گونه ی مختلف را آزمودند تا چیزی که فکر می کردند بهترین شبیه سازی است، یعنی ذرات کوچک هیدروکربنبا حدود ۱/۳ چگالی ذرات زمینی انجام شود.)

پس از دو سال کار بر روی مدل ها -جدا از شش سال کار نوسازی تونل ها- این گروه نتیجه گرفتند که باد می بایست با سرعتی ۵۰% سریع تر از آنچه گمان می رفت بوَزد تا بتواند شن ها را جابجا کند.

دِوون بِر، از استادان بخش دانش زمین و سیاره ای دانشگاه ناکسویل تنسیکه رهبری این پژوهش را بر عهده داشت می گوید: «جای شگفتی بود که تیتان دارای ذراتی به اندازه ی دانه های شن - که هنوز خاستگاهشان را نمی شناسیم- و همچنین بادهایی به اندازه ی کافی نیرومند که بتواند این ذرات را جابجا کند است. ما تا پیش از دیدن این تصاویر فکر می کردیم بادهای تیتان ملایم تر از آنند که بتوانند چنین جابجایی هایی را انجام دهند.»

بادهای تیتان زمانی وارونه می شوند که خورشید به بالای استوای آن می رسد و بر جو فشرده ی آن تاثیر می گذارد. و اثرشان به راستی هم نیرومند است، به گونه ای که به پدید آمدن تپه های شنی به بلندی صدها متر و پهنای صدها کیلومتر می انجامد.

این بادها برای انجام چنین کاری نمی توانند سرعتی کمتر از ۱.۴ متر بر ثانیه داشته باشند. این سرعت شاید به نظر ما کم بیاید ولی به یاد داشته باشید که هوای تیتان بسیار چگال و غلطظ است: فشار آن در سطح حدود ۱۲ برابر فشار هوای زمین روی سطح است.

واژه نامه:

منبع: universetoday