در روز ۱۰ آوریل نخستین تصویر مستقیم یک سیاهچالهمنتشر شد. این تصویر از دادههای هشت رادیوتلسکوپ در گوشه و کنار جهان، با عنوان "تلسکوپ ایونت هورایزن"یا |تلسکوپ افق رویداد" (ئیاچتی) به دست آمده و حلقهای نارنجی-زرد را به گرد یک هستهی سیاه نشان میدهد.
چیزی که این دادهها نشان میدهند ابرسیاهچالهی مرکز کهکشان بیضیگون ام۸۷است که با فاصلهی ۵۵ میلیون سال نوری از زمین، در خوشهی کهکشانی دوشیزهجای دارد. ولی این تصویر دقیقا چه چیزی را نشان میدهد و چرا این حلقهی شگفتانگیز و نامرتب به رنگ نارنجی است؟
سیاهچالهها اجرامی بیاندازه فشرده و چگالند. ابرسیاهچالهی ام۸۷ حدود ۶.۵ میلیارد برابر خورشید جرم دارد. آنها به دلیل داشتن چنین جرم هنگفتی میتوانند فضازمان را خم میکنند و گاز و غبار پیرامونشان را تا دماهایی بیاندازه بالا داغ کنند.
سیاهچالهها بنا به تعریف اجرامی نادیدنیاند، زیرا هیچ نوری نمیتواند از آنها بگریزد. ولی در نظریهی نسبیت عاماینشتینپیشبینی شده که در شرایطی ویژه، لبهی سیاهچاله و افق رویدادآن را میتوان دید.
هینو فالکه، دانشمند برنامهی ئیاچتی میگوید: «سیاهچاله اگر در منطقهای درخشان، مانند یک قرص گازیِ برافروخته باشد، انتظار میرود یک منطقهی تاریک پدید بیاورد، همانند یک سایه.»
دریک فاکساز دانشگاه ایالتی پنسیلوانیامیگوید ابرسیاهچالهی ام۸۷ نزدیکترین سیاهچاله به زمین نیست، ولی یکی از بزرگترینهاست و به همین دلیل به عنوان هدفی بسیار امیدبخش برای گروه ئیاچتی برگزیده شد.
دایرهی سیاهی که در این تصویرمیبینیم "سایه"ی سیاهچاله و مرز آنست که توسط مواد درخشان پیرامونش نمایان شده، ولی رنگ حلقه رنگ واقعی این مواد نیست، بلکه رنگیست که بر پایهی نقشهی رنگی تلسکوپ ئیاچتی برگزیده شده و میزان درخشش این گسیلشها را نشان میدهد.
فاکس میگوید: «رنگ زرد نیرومندترین تابش و رنگ سرخ هم ضعیفترین تابش است، و سیاه هم تقریبا هیچ تابشی را نشان نمیدهد.» در طیف دیدنی (مریی)، حلقهی پیرامون سیاهچاله به احتمال بسیار به رنگ سفید دیده میشود، با تهرنگی از آبی یا سرخ.
--------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
واژهنامه:
black hole - radio telescope - Event Horizon Telescope - EHT - Messier 87 - M87 - galaxy - Virgo cluster - Earth - sun - National Science Foundation - NSF - Albert Einstein - Heino Falcke - Derek Fox - Penn State University
منبع: Space.com
برگردان: یک ستاره در هفت آسمان