* کهکشان ما یک همسایهی دیگر هم دارد.
تلسکوپ فضایی هابل یک کهکشان کوتوله را در حیاط خلوت کیهانیمان، تنها ۳۰ میلیون سال نوری دورتر از راه شیری پیدا کرده (این شاید فاصلهی بسیاری به نظر بیاید ولی یادتان باششد که کیهانِ دیدارپذیر پهنایی به بزرگی ۹۳ میلیارد سال نوری دارد).
![]() |
در این تصویرِ تلسکوپ فضایی هابل بخشی از خوشهی کروی انجیسی ۶۷۵۲ را میبینیم. پشت درخشانترین ستارگان خوشه یک توده ستارهی کمنور و فشردهتر دیده میشود- یک کهکشانِ کوتولهی کرهگون که تاکنون ناشناخته بوده. این کهکشان که بدین ۱ نامیده شده حدود ۳۰ میلیون سال نوری از زمین فاصله دارد. اندازهی بزرگتر |
این یافتهای شانسی توسط یک گروه بینالمللی از اخترشناسان بود که در تلاش بودند کوتولههای سفید در خوشهی کروی انجیسی ۶۷۵۲ که عضو کهکشان راه شیری خودمانست را به کمک تلسکوپ فضای هابل بررسی کنند.
در عکسهای هابل یک تودهی ستارهای نامعمول دیده شد. درخشش و دمای ستارگانِ این توده نشان میداد که در آن سوی خوشهی انجیسی ۶۷۵۲ جای دارند، و در حقیقت عضو یک کهکشانِ پیشتر ناشناخته هستند.
این کهکشان به نام را "بدین ۱"نامیدهاند، برگرفته از نام رهبر گروه، ال. آر. بدین از رصدخانهی اخترشناسی پادووای ایتالیا. پژوهشگران آن را یک "کوتولهی کرهگون"به پهنای تنها ۳۰۰۰ سال نوری شناسایی کردهاند؛ مقایسه کنید با راه شیری که قرص مارپیچیاش قطری نزدیک به ۱۰۰ هزار سال نوری دارد. کهکشانهای کوتولهی کرهگون پدیدههای کمیابی نیستند؛ تا همین جا هم بیش از ۲۰ کوتولهی کرهگون که ماهوارهی کهکشان راه شیریاند شناسایی شده. ولی به گفتهی اعضای گروه، بدین ۱ از برخی جهات نمونهی ویژهایست.
![]() |
این تصویرِ همنهاده جایگاه کهکشان کوتولهی بدین ۱ را که به گونهای شانسی پشت خوشهی کروی انجیسی ۶۷۵۲ یافته شده نشان میدهد. تصویر پایینی نمای کامل خوشه است که از روی زمین، به کمک "پیمایش دیجیتالی آسمان۲"گرفته شده. تصویر بالا، سمت راست میدان دید کامل تلسکوپ هابل را نشان میدهد. تصویر بالا، سمت جپ هم بخشی از تصویر خوشه را که کهکشان بدین ۱ در آنست نشان میدهد. تصویر در اندازههای بزرگتر: ۱، ۲ |
یکی این که بدین ۱ حدود ۲ میلیون سال نوری از نزدیکترین کهکشان بزرگ (انجیسی ۶۷۴۴) که میتواند میزبانش باشد فاصله دارد. پسس بدین ۱ شاید جداافتادهترین و منزویترین کهکشان کوتولهی خُردیست که تاکنون شناخته شده.
![]() |
تصویر میدانگستردهای که از روی زمین و به کمک پیمایش دیجیتالی آسمان ۲ از منطقهی پیرامون انجیسی ۶۷۵۲ گرفته شده. تصویربزرگتر (۷.۹ مگ) |
ویژگی دیگر بدین ۱ سن آنست.
اعضای گروه هابل نوشتهاند: «اخترشناسان از روی ویژگیهای ستارگان ان کهکشان پی بردند که سنی حدود ۱۳ میلیارد سال دارد؛ تقریبا همسن خود کیهان. بدین ۱ به دلیل جداافتادگی آن -که باعث شده کمترین برهمکنش را با کهکشانهای دیگر داشته باشد- و سنش، جرمیست که در بیان اخترشناسی به عنوان یک فسیل زندهی به جا مانده از روزگار آغازین کیهان شناخته میشود.
این پژوهشگران یافتههای خود را روز ۳۱ ژانویه، درشمارهی برخط ماهنامهی انجمن سلطنتی اخترشناسی منتشر کردهاند.
--------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
telegram.me/onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
واژهنامه:
Milky Way galaxy - Hubble Space Telescope - dwarf galaxy - white dwarf - star - NGC 6752 - Bedin 1 - L. R. Bedin - INAF-Osservatorio Astronomico di Padova - Italy - spheroidal dwarf - globular cluster - NCG 6744 - Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: Letters - Earth - Digitized Sky Survey 2
منبع: Spaace.com
برگردان: یک ستاره در هفت آسمان