![]() |
این تصویر در دو اندازهی بزرگتر: ۳.۷ مگ- ۱۵.۸ مگ |
کهکشان بیضیگونام۱۰۵شاید در نگاه نخست کهکشانی ساده و بیپیرایه، بدون هیچ ساختار ویژهای دیده شود، ولی رصدهای تلسکوپ فضایی هابلنشان داده که ستارگان نزدیک مرکز این کهکشان بسیار سریع حرکت میکنند. دانشمندان نتیجه گرفتهاند که این ستارگان دارند به گِرد ابرسیاهچالهایبه جرم ۲۰۰ میلیون برابر خورشید میگردند! این سیاهچاله با فروکشیدن موادی که به سویش میآیند انرژی بسیار هنگفتی آزاد کرده و باعث شده مرکز کهکشان بسیار درخشانتر از پیرامونش شود، چیزی که به نام یک هستهی کهکشانی فعال (ایجیان) شناخته میشود.
هابل چند ستاره و خوشهی ستارهایِجوان را هم در ام۱۰۵ آشکار کرده که مایهی شگفتی دانشمندان شده زیرا این کهکشان تاکنون یک کهکشان "مرده"پنداشته میشد که توان ستارهزاییندارد، ولی اکنون به نظر میرسد ام۱۰۵ هر ۱۰ هزار سال یک ستارهی خورشیدسان میسازد. همچنین فعالیتهای ستارهزایی در یک حلقهی گستردهی گاز هیدروژنکه مسیه ۱۰۵ و همسایهی نزدیکش، انجیسی ۳۳۸۴را در بر گرفته نیز دیده شده است.
مسیه۱۰۵ در سال ۱۷۸۱ یافته شد. این کهکشان با فاصلهی حدود ۳۰ میلیون سال نوری از زمین، در صورت فلکی شیردیده میشود و درخشانترین کهکشان بیضیگون در گروه کهکشانی "شیر آی"یا Leo I [به نام گروه ام۹۶ هم شناخته میشود-م] جای دارد.
--------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
واژهنامه:
NASA - ESA - Hubble Space Telescope - elliptical galaxy - Messier 105 - star - supermassive black hole - Sun - active galactic nucleus - star cluster - star formation - hydrogen - NGC 3384 - constellation of Leo - The Lion - Leo I galaxy group
منبع: spacetelescope
برگردان: یک ستاره در هفت آسمان