![]() |
این تصویر در اندازهی بزرگتر |
کدام ستاره این قارچ پفی غولپیکر را درست کرده؟
آنچه در این تصویر میبینید ابرِ رو به گسترشی از پسماندهای ابرنواختر تیکو (اسان ۱۵۷۲)است، مرگ انفجاری یک ستاره که بیش از ۴۰۰ سال پیش نورش به زمین رسید و ستارهشناس پرآوازه، تیکو براههآن را ثبت کرد. این عکساز پیوند دو تصویرِ پرتو Xکه تلسکوپ فضایی پرتو X چاندراگرفته بود درست شده.
گازهایدرون این سحابی بیاندازه داغند و از آنجایی که سرعت گسترش بخشهای گوناگونش با هم تفاوت دارد، نمایی پفآلودپیدا کرده است.
اگرچه ستارهای که ابرنواختر اسان ۱۵۷۲را پدید آورد به احتمال بسیار کاملا نابود شده، ولی گمان میرود ستارهی دیگری به نام تیکو-جی (Tycho G) که به دلیل کمنوری در این عکسها دیده نمیشودهمدم آن بوده و از انفجار جان به در برده است.
یافتن پسماندهای ستارهی آفرینندهی ابرنواختر تیکوبه ویژه از آن رو مهم است که این ابرنواختراز ردهی یکم ای (Ia)بوده، یک پلهی مهم از نردبان فاصلههای کیهانی. این نردبان فرضی برای واسنجی اندازهیکیهانِ دیدارپذیر به کار میرود. بیشینهی درخشش ابرنواخترهای ردهی یکم ای به خوبی شناخته شده زیرا همهی آنها در زمان اوج درخشش به یک اندازه نور میافشانند، و از همین به عنوان شمعهای استاندارد، برای سنجش رابطه میان دوری (فاصله) و درخششاجرام در کیهان دوردست بیاندازه سودمندند.
پسماند ابرنواختر تیکو حدود ۸۰۰۰ تا ۹۰۰۰ سال نوری از زمین فاصله دارد و در راستای صورت فلکی خداوند اورنگ (ذاتالکرسی) دیده میشود.
--------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
واژهنامه:
nebula - Tycho - supernova remnant - Tycho Brahe - X-ray - Chandra X-ray Observatory - SN 1572 - star - Tycho G - Type Ia
منبع: apod.nasa
برگردان: یک ستاره در هفت آسمان