شناسایی یک آتشفشان احتمالی دیگر روی آیو، ماه مشتری

داده‌هایی که فضاپیمای جونوی ناسا به کمک نقشه‌بردار فروسرخ شفقی مشتری خود (جیرام، JIRAM) گرد آورده یک چشمه‌ی گرمایی تازه را نزدیک به قطب جنوب آیو، ماه کوچک مشترینشان می‌دهد که می‌تواند نشانگر یک آتشفشان که پیش از این شناسایی نشده بود باشد. این داده‌های فروسرخدر روز ۱۶ دسامبر ۲۰۱۷ و از فاصله‌ی ۴۷۰ هزار کیلومتری آیو گردآوری شده بود. [گفتنی‌ست در این عکس، نقاط روشن‌تر دمای بیشتری دارند]

الساندرو مورا، یکی از دانشمندان برنامه‌ی جونو از بنیاد ملی اخترفیزیکرممی‌گوید: «این تفتگاهِ (نقطه‌ی داغِ) تازه‌ی آیو که جیرام ثبت کرده حدود ۳۰۰ کیلومتر با نزدیک‌ترین تفتگاه بررسی شده‌ی پیشین فاصله دارد.» مورا می‌افزاید که آنها این احتمال را هم در نظر می‌گیرند که شاید این تفتگاه تازه، در حقیقت از جابجایی یا دگرگونی تفتگاه پیشین پدید آمده باشد، ولی به سختی می‌توان تصور کرد که یک تفتگار بتواند چنین فاصله‌ای را بپیماید و باز هم مانند پیش دیده شود.

گروه جونو به ارزیابی داده‌های ۱۶ دسامبر ۲۰۱۷، و همچنین داده‌های آینده‌ی جیرام (که شاید از فاصله‌ی نزدیک‌تر هم به دست بیابند) ادامه خواهند داد. کاوشگرهای گذشته‌ی ناسا (وویجر ۱و ۲، گالیله، کاسینی، و نیوهورایزنز) به همراه تلسکوپ‌های زمینی، تاکنون بیش از ۱۵۰ آتشفشان فعال را روی آیو شناسایی کرده‌اند. دانشمندان برآورد می‌کنند حدود ۲۵۰ آتشفشان فعال دیگر وجود دارد که هنوز شناسایی نشده‌اند.

جونو از زمان ورود به مدار مشتری در ۴ ژوییه‌ی ۲۰۱۶ تاکنون نزدیک به ۲۳۵ میلیون کیلومتر را پیموده. سیزدهمین گذر آن از کنار مشتری در ۱۶ ژوییه انجام شد.

--------------------------------------------

واژه‌نامه:

منبع: nasa