مرز پایانی میدان‌های مرزی

حدود ۴ میلیارد سال نوری دورتر از زمین، خوشه‌ی کهکشانی بزرگ آبل ۳۷۰ جای دارد که چنانچه در این تصویر واضح تلسکوپ فضایی هابلمی‌بینیم، محیط آن تنها در تسلط دو کهکشان بیضیگون غول‌پیکر است و در جای جای آن نیز کمان‌هایی کم‌نور به چشم می‌خورد.

کمان‌های آبی‌فام و کم‌نور پراکنده به همراه کمان اژدها-مانند چشمگیریکه زیر سمت چپ مرکز دیده می‌شوند همگی تصویر کهکشان‌هایی هستند که در فاصله‌ای بسیار دورتر، در آن سوی آبل ۳۷۰ جای دارند.

فاصله‌ی این کهکشان‌ها از ما حدود دو برابر فاصله‌ای خوشه‌ی آبل ۳۷۰ است و در حالت معمول نور آنها دیده نمی‌شود، ولی گرانش سهمگین این خوشه که بیشتر آن مربوط به ماده‌ی نادیدنی تاریکاست با رفتاری مانند یک عدسی، نور آنها را خم کرده و با بزرگنمایی تصویرشان، آنها را برای ما دیدارپذیر کرده است. 

این پدیده که به گونه‌ی وسوسه‌انگیزیدیدن کهکشان‌های آغازین کیهان را برای ما امکان‌پذیر می‌سازد به نام همگرایی گرانشیشناخته می‌شود و دستاورد پیچشفضازمان است و نخستین بار یک سده پیش، توسط آلبرت اینشتین پیش‌بینی شده بود.

نقطه‌ی نورانی پایین، سمت راست تصویر یکی از ستارگان کهکشان خودمانست که با تیزی‌های پراش دیده می‌شود و به همراه خوشه‌ی آبل ۳۷۰، در صورت فلکی نهنگجای دارد.

این آخرین مورد از شش خوشه‌ی کهکشانیبه تصویر کشیده شده در برنامه‌یمیدان‌های مرزیاست که به تازگی پایان یافته.

-------------------------------------------

واژه نامه:

منبع: apod.nasa.gov