مرز تیغه‌ای دشت‌های پلوتو

در این نمای پررنگ شده‌ی فضاپیمای نیوهورایزنزناسا بزرگنماییِ بخش جنوبی دشت‌های یخی پهناور پلوتورا می‌بینیم، جایی که این دشت‌ها از پایین، سمت راست با بلندی‌های تیره و دندانه‌داری به نام "لکه‌‌تاریک اکرون" (Krun Macula) هم‌مرز شده‌اند. (اکرونیا کرون فرمانروای دنیای زیرزمینی در آیین منداییانبود، و لکه‌تاریک یا macula هم به ویژگی‌های تیره‌ روی سطح اجرام سیاره‌ای می‌گویند).

باور بر اینست که رنگ سرخ تیره‌ی پلوتو به دلیل وجود تولین‌است، مولکول‌ پیچیده‌ای که در بیشتر سطح این سیاره‌ی کوتوله پیدا می‌شود. لکه‌تاریک اکرون ۲.۵ کیلومتر بلندتر از دشت کنارش -فلاته‌ی اسپوتنیک- است و دسته‌ای از گودال‌های تقریبا گِرد و به هم پیوسته که پهنایی میان ۸ تا ۱۳ کیلومتر و ژرفایی تا ۲.۵ کیلومتر دارند آن را زخمی کرده‌اند.

این گودال‌ها در مرز با فلاته‌ی اسپوتنیک دره‌هایی ژرف با درازای بیش از ۴۰ کیلومتر، پهنای ۲۰ کیلومتر، و ژرفای حدود ۳ کیلومتر -تقریبا دو برابر ژرفای گرند کنیونآریزونا- پدید آورده‌اند و بستری پوشیده از یخ نیتروژن‌دارند. به گمان دانشمندان نیوهورایزنز این گودال‌ها می‌توانند در اثر فروریزش سطح پدید آمده باشند، هر چند که دلیل احتمالی این فروریزش هنوز ناشناخته است.

این نما با بهره از سه عکس جداگانه‌ که نیوهورایزنز در ژوییه‌ی ۲۰۱۵ گرفته بود پدید آمده. نیمه‌ی سمت راست تصویر از داده‌های ۸۰ متر بر پیکسلیِ دوربین شناسایی برد بلند نیوهورایزنز (لوری، LORRI) درست شده که حدود ۲۳ دقیقه پیش از رسیدن نیوهورایزنز به نزدیک‌ترین فاصله‌ی پلوتو و از فاصله‌ی ۱۵۸۵۰ کیلومتری آن گرفته شده بودند. نیمه‌ی سمت چپ هم از داده‌های ۱۲۵ متر بر پیکسلی دوربین لوری درست شده که شش دقیقه زودتر از داده‌های سمت راست، از فاصله‌ی ۲۴۹۰۰ کیلومتری پلوتو گرفته شده بودند. در میان داده‌های دریافتی از نیوهورایزنز از نظر وضوح، داده‌های سمت راست در جایگاه نخست و داده‌های سمت چپ در جایگاه دوم جای دارند.

پس از پیوند دو بخشِ این نما، داده‌های رنگیِ ۶۸۰ متر بر پیکسلی که دوربین نور دیدنی چندطیفی/رالف نیوهورایزنز (MVIC) از فاصله‌ی ۳۳۹۰۰ کیلومتری، ۴۵ دقیقه پیش از رسیدن به نزدیک‌ترین فاصله از پلوتو گردآوری کرده بود هم به آنها افزوده شد.

-------------------------------------------------

واژه نامه:

منبع: nasa