* بر پایه ی پژوهشی تازه، هنگامی که دو کهکشان با اندازه های گوناگون به یکدیگر برخورد می کنند، کهکشان بزرگ تر جلوی ستاره زایی کهکشان کوچک تر را می گیرد. در این پژوهش بیش از ۲۰ هزار کهکشان برخوردی و ادغام شونده بررسی شد.
این پژوهش همچنین نشان می دهد که اگر دو کهکشانِ هم-اندازه به یکدیگر بخورند، نرخ ستاره زایی هر دو بسیار بالاتر می رود.
اخترفیزیکدان، لوک دیویس از مرکز بین المللی پژوهش های اخترشناسی رادیویی (ICRAR) در دانشگاه استرالیای باختری (وسترن استرالیا) می گوید نزدیک ترین کهکشان بزرگ همسایه ی ما -کهکشان آندرومدایا زن برزنجیر- در مسیر برخورد با کهکشان راه شیریست و دارد با سرعت نزدیک به ۴۰۰ هزار کیلومتر بر ساعت به این سو می آید.
وی می گوید: «دستپاچه نشوید، این دو تا حدود چهار میلیارد سال دیگر به یکدیگر نخواهند رسید. ولی بررسی این گونه برخوردهای کیهانی به ما اجازه می دهد چگونگی رشد و فرگشت کهکشان ها را بهتر بشناسیم.»
تا پیش از این اخترشناسان می پنداشتند هنگامی که دو کهکشان به یکدیگر می خورند، ابرهای گازی آن ها -که زایشگاه ستارگانست- در هم فرو رفته، آشفته می شوند و نسبت به زمانی که از هم جدا بوده اند، با سرعت بسیار بیشتری ستاره ی تازه می سازند.
![]() |
این تصویر که با بهره از تصاویر تلسکوپ فضایی هابل درست شده، آنچه در برخورد کهکشان هایی با اندازههای گوناگون روی می دهد نشان داده شده. تصویر بزرگ تر |
ولی پژوهش دکتر دیویس که در آن از پیمایش "همگذاری کهکشانی و جرمی" (GAMA) که به کمک تلسکوپ انگلیس-استرالیادر منطقه ی نیوساوث ویلز انجام شده بهره گرفته شده بود، نشان می دهد که این پنداشت بیش از اندازه ساده انگارانه است.
وی می گوید این که یک کهکشان در هنگامه ی برخورد ستارگان بیشتری می سازد یا اصلا ستاره ای می سازد یا نه، بستگی به این دارد که در این زورآزمایی کهکشانی، حریف بزرگ تر باشد یا حریف کوچک تر.
دکتر دیویس می گوید: «اگر دو کهکشان با جرم یکسان به هم بخورند، نرخ ستاره زایی هر دو افزایش می یابد. با این حال ما دریافته ایم که اگر یکی از دو کهکشان به اندازه ی چشمگیری پرجرم تر از دیگری باشد، باز هم نرخ ستاره زاییهر دو تغییر می کند ولی به دو شیوه ی متفاوت.»
«کهکشان پرجرم تر به سرعت شروع به ساختن ستارگان تازه میکند، در حالی که کهکشان کوچک تر ناگهان روند ستاره زاییاش متوقف می شود.»
«این شاید به این دلیل باشد که کهکشان بزرگ تر گازهای حریف کوچک تر را از آن جدا می کند و [بدین ترتیب] سوخت ستاره زاییاش را از او می گیرد، یا می تواند به این دلیل باشد که نمی گذارد کهکشان کوچک تر گازهای تازه که برای ساختن ستارگان بیشتر نیاز دارد را به دست آورد.»
این پژوهشنامه در روز ۱۲ ژوییه در ماهنامه ی انجمن سلطنتی اخترشناسان که توسط انتشارات دانشگاه آکسفوردمنتشر می شود انتشار یافت.
خوب، پس چهار میلیارد سال دیگر چه بر سر کهکشان های آندرومدا و راه شیریخواهد آمد؟
دکتر دیویس رویارویی این دو را مانند برخورد دو "تانک کیهانی"می داند: هر دو به نسبت بزرگ و با جرم هایی نزدیک به همند.
وی می گوید: «این دو با نزدیک تر شدن به هم، شروع به تاثیرگذاری بر ستاره زایی های یکدیگر می کنند، و آنقدر این کار را ادامه می دهند تا سرانجام با هم یکی شوند و یک کهکشان تازه بسازند، همان که برخی نامش را "Milkdromeda"گذاشته اند.»
در پویانمایی زیر، رویارویی این دو خدای کیهانی شبیه سازی شده:
واژه نامه:
galaxy - star - Luke Davies - University of Western Australia - International Centre for Radio Astronomy Research - ICRAR - Andromeda - Milky Way - Galaxy and Mass Assembly - GAMA - Anglo-Australian Telescope - star formation - star-forming fuel - Monthly Notices of the Royal Astronomical Society - Oxford University Press - cosmic tank - Milkdromeda - Hubble Space Telescope
منبع: sciencedaily
برگردان: یک ستاره در هفت آسمان